Snel Spaans leren op vakantie, of op je smartphone?

Iedereen die na een paar jaar talenonderwijs en een succesvol afgelegd eindexamen tóch met een mond vol tanden stond bij het eerste praatje in een bar in Madrid, kent het dilemma: je kunt nog zoveel kennis van grammatica en literatuur hebben, zonder oefening ben je in de praktijk nergens. Dat maakt cursussen in een Spaanstalig buitenland tot een aantrekkelijk alternatief. Het is sneller, en vooral ook veel leuker, om Spaans ter plekke te leren.

Waarom?

Spaans is na Chinees de meest gesproken moedertaal ter wereld: 414 miljoen mensen spreken het, veelal als hun enige taal. Daar komt nog een paar honderd miljoen mensen bij die het als tweede taal spreken. Die mensen wonen bovendien ook nog eens in een groot aantal landen die aantrekkelijk zijn voor vakantie. Als je, zoals de meeste Nederlanders, Engels al redelijk onder de knie hebt, is Spaans daarom dé volgende taal om je horizon in één klap een stuk te verbreden. Meer vrijheid, minder kans om belazerd te worden, beter contact met de lokale bevolking en een authentiekere ervaring in het algemeen: geen wonder dat de vraag naar cursussen Spaans enorm is. Het aanbod is dat gelukkig ook.

Waar?

Spanje ligt natuurlijk het dichtst bij huis. Een goede keuze is het universiteitsstadje Salamanca, op tweeënhalf uur rijden ten oosten van Madrid. Het staat bekend om het feit dat men hier het puurste Spaans van het land spreekt. In het prachtige oude centrum stikt het van de talenscholen: zo’n 16% van alle cursussen Spaans in Spanje wordt hier gegeven. Bovendien heeft het een uitzonderlijk rijk uitgaansleven: meer bars per hoofd van de bevolking dan waar ook in het land. Zo kun je je schroom om je nieuwe Spaanse kennis op een schone local uit te proberen wat temperen met een cerveza of twee. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat je beter leert als je relaxt bent en dat een taal veel sneller beklijft in context – helemaal in de context van een belangrijk doel. Met andere woorden: drinken en flirten zijn zeer verantwoorde bezigheden voor een taalstudent.

Wie het wat goedkoper wil doen, kan beter terecht in Midden- of Zuid-Amerika. Vooral Guatemala (met name Antigua) en Ecuador (bijvoorbeeld Cuenca en Montañita) staan bekend om spotgoedkope cursussen bij taleninstituten, waar veelal de keuze kan worden gemaakt voor een privé leraar of lerares, wat een groot voordeel is. Colombia is iets duurder, maar hier spreekt men zeer zuiver Spaans, met name in Bogota. Een goed overzicht van het aanbod vind je hier. Maar ook in Bolivia stikt het bijvoorbeeld van de talenscholen – hier is Sucre een goede keuze. In principe kun je in alle Spaanssprekende landen terecht, maar hou er wel rekening mee dat het Spaans in Uruguay, Argentinië en Chili met veel jargon en afwijkende grammatica gesproken wordt, in een accent dat veel andere Spaanssprekenden nogal vreemd voorkomt.

Een mooie omgeving om Spaans te leren, no?

 

Een van de ‘gevaren’ die je loopt op zo’n talenschool is dat je het veel te gezellig krijgt met de andere studenten. Het wordt dan moeilijk om het Spaans buiten de les vol te houden. Men vervalt dan meestal in een gemeenschappelijke taal die men beter kent – meestal Engels, en soms zelfs Nederlands (dat laatste is een goede reden om je twee keer te bedenken voordat je een talencursus niet rechtstreeks, maar via een populaire Nederlandse agent boekt). Zulke anderstalige gezelligheid is eigenlijk niet te voorkomen, maar je kunt de schade wel een beetje beperken door te kiezen voor een verblijf bij een lokale gastfamilie. In de meeste gevallen kan de school dat voor je regelen. Zo’n gastfamilie zorgt ervoor dat je ook thuis nog van alles leert, en bereidt meestal ook een aantal maaltijden per dag – wat weer extra tijd vrijmaakt voor de studie, of de salsa- en surflessen die veel van de scholen naast hun talenpakket aanbieden.

Kan het ook anders?

De Nieuw-Zeelandse psycholoog en linguïst Chris Lonsdale is ervan overtuigd dat iedereen binnen zes maanden een taal onder de knie kunt krijgen. Vloeiend. Opvallend aan zijn methode, die hijzelf toepaste om binnen 6 maanden vloeiend Chinees te spreken, is dat talent en zogenaamde ‘immersie’ – het jezelf ‘onderdompelen’ in een taal en cultuur zoals je dat bijvoorbeeld doet als je op een plek gaat zitten waar niemand je moedertaal spreekt – volgens hem niet per se noodzakelijk zijn. Hij legt hier uit hoe en waarom.

Met de komst van snel internet in alle hoeken van de wereld zijn er ook veel initiatieven waarbij je zonder te reizen je toch alvast wat Spaans kan oefenen met een local. Sommige talenscholen bieden privélessen via Skype aan, zoals Tía Tula in Salamanca. Een ander veelbelovend initiatief, hoewel nog niet van toepassing op Nederlands-Spaans, is dat van de Portugees-Engelse talenschool in Sao Paulo, die jonge studenten die hun Engels willen oefenen worden verbonden met de senioren in een Amerikaans bejaardentehuis die juist om een praatje verlegen zitten.

Het zou natuurlijk prachtig zijn als Nederlandse talenscholen hier een voorbeeld aan zouden nemen. Zo’n conversatiepartner is namelijk precies de ‘language parent’ die eerder genoemde Chris Lonsdale aanbeveelt. Een andere manier om aan zo iemand te komen is via een forum van de website Couchsurfing. Deze community is er in de eerste plaats op gericht om mensen aan een gratis slaapplek te helpen, maar er worden ook vaak bijeenkomsten georganiseerd met het uitdrukkelijke doel om mensen die zich in dezelfde stad bevinden met elkaar in contact te brengen als ze elkaars taal willen leren. Dat is natuurlijk vooral handig als je in een stad woont waar veel Spaanstalige toeristen komen, zoals Amsterdam. Moet je alleen voorkomen dat ze in een coffeeshop willen afspreken, want marihuana bevordert het leerproces helaas niet.

Nog meer gratis online?

En dan zijn er nog de apps, waarmee je met zelfstudie een behoorlijk eind kunt komen. Het revolutionaire Duolingo springt met kop en schouders boven alles uit: het is gratis, uiterst slim uitgekiend en zowaar leuk om te doen. Niet voor niets riep Apple Duolingo uit tot de app van het jaar 2013. Niet alleen krijg je stap voor stap – via een interactief spelletje dat je op verloren momenten kunt spelen – het Spaans (of een andere taal) er met de paplepel ingegoten, je helpt met je gebrekkige kennis ook nog eens enorme happen van het internet te vertalen. Hoe dat precies werkt hoef je niet per se te weten, maar is niettemin fascinerend (als je weinig tijd hebt kun je beginnen bij minuut 7:55). Inmiddels wordt Duolingo gebruikt door meer dan 25 miljoen gebruikers, die je ook tot wedstrijdjes kunt uitdagen. Het geheel is geïntegreerd met sociale media en heeft een eigen platform waarbij je ook de vorderingen van je familie en vrienden kunt volgen.

Ook voor ander lesmateriaal hoef je in principe niks uit te geven. Vooral als je Engels al op een redelijk niveau is, is het aanbod enorm. Hoewel het uit je hoofd leren van grammaticaregels inmiddels wordt erkend als een zeer inefficiënte leerstrategie, kan iedereen die toch even wil weten hoe het ook alweer zat uitstekend terecht bij About.com. Iets minder uitgebreid, maar niettemin een goede start voor studenten Nederlands-Spaans is Spaanse-Taal.net. Voor vertalingen kun je terecht bij Spanish Dict en Google Translate, hoewel je moet oppassen voor al te letterlijke vertalingen – een gevaar dat groter wordt naarmate de tekst langer is. Voor straattaal kun je vervolgens terecht bij het immer verhelderende Urban Dictionary. Want laten we wel wezen, niks uit een vreemde taal blijft zo goed hangen in het hoofd van een taalstudent, als een goed scheldwoord.