Dalmatië: een eiland voor elk genot

Op zoek naar de perfecte laagseizoenbestemming? Met in totaal bijna duizend eilanden biedt Kroatische kustregio Dalmatië een ontzagwekkende diversiteit. Duiken, feesten, wandelen, cultuursnuiven of domweg luieren: voor elk genot is er een eiland. Echt kiezen tussen het een of ander hoeft natuurlijk niet. Daar zijn de veerboten voor.

 
Voor de Dalmatische kust ligt een verdronken gebergte. De pieken van de sinds de laatste ijstijd ondergelopen Dinarische Alpen steken boven de waterspiegel uit als een duizendkoppige archipel. Menig zeevarende beschaving kwam, zag, en overwon er: Romeinen, Venetiërs, Turken, Slaven, Avaren, Fransen en Engelsen. Ook vandaag de dag hebben de felbevochten eilanden nog niets aan waarde ingeboet. Zowel trendsetters als doorstappers laven zich er aan Adriatische overvloed, en navigeren tussen de paradijsjes door diepe, beschutte wateren.

Het prachtige Split, op slechts 2 uur vliegen vanaf Amsterdam

 
De stad Split is het ideale vertrekpunt voor Adriatisch eilandhoppen. Hier varen veerboten naar alle uithoeken van de archipel. Pal voor de kust ligt meteen al het grootste eiland: Brač, vol grillige karstformaties, wijngaarden en pijnboombossen. Het kalksteen is er dermate oogstrelend wit is dat het sinds lang over de hele wereld heen is verscheept om elders de horizon te verfraaien, tot aan het Witte Huis in Washington aan toe. Dankzij een rijke Rooms-katholieke historie staat het er bovendien vol met knusse kapelletjes. Ten zuiden ervan ligt Hvar, waar de lucht is geparfumeerd met lavendel, rozemarijn en salie. Hvar staat niet alleen bekend als de zonnigste plek van Europa, maar (en dat hangt daar wel een beetje mee samen) óók als het eiland waar elk jaar een grotere vloot megajachten heen trekt, met een klein leger celebs en rijkelui aan boord. Die volgen de internationale trendspotters, die Hvar sinds het vorige decennium hebben herontdekt en uitgeroepen tot ‘vergeten’ paradijs van Venetiaanse allure. Iets ten zuidoosten van dit alles bevindt zich Vis. Dat heeft wel wat weg van Capri – maar dan zónder die massa’s zonnekleppen en heuptasjes: Vis is pas sinds 1989 geopend voor toeristen en men doet het er nog steeds rustig aan. Beetje wandelen, beetje fietsen of wat scooteren, een duik in het water en misschien een snorkeltrajectje… en ziedaar, het is alweer tijd voor het volgende slow food-diner. Glaasje plavac erbij – die lokale wijn van de Dalmatische plavac malidruif – en dan is er misschien nog tijd voor een van de vele concerten en voorstellingen die er ‘s zomers worden georganiseerd.

Op Hvar hebben de meeste mensen een auto én een boot

 
Wie voor het noordelijke gedeelte van de Dalmatische eilanden kiest, komt in Kvarner, een diepe baai waar de eilanden Krk, Pag en Cres liggen. Het langgerekte, bergachtige Cres wordt zelfs binnen Kroatië – dat tot voor kort nota bene zélf nog als een goed bewaard geheim werd beschouwd – als een verborgen juweeltje gezien, vol historie en lokale folklore. Vrijwel elke maand viert er wel een dorp het feest van zijn patroonheilige. Het unieke Vrana-meer voorziet het hele eiland van niet alleen van zoetwater, maar ook van de nodige legendes. Ook het ‘gouden eiland’ Krk laat zich vooral voorstaan op de aanwezigheid van eeuwenoud erfgoed en natuurschoon. Dat laatste geldt voor zowel boven als ónder de waterspiegel. De ongerepte onderwaterlandschappen met helder water vol grotten, steile wanden en scheepswrakken maken het een uitstekende bestemming voor duikliefhebbers. Pag, daarentegen, staat anno 2017 juist bekend als een Kroatisch Ibiza, met een uiterst kosmopolitisch uitgaansleven. Hier trekken de grote DJ’s der aarde met hun sets langs het superhete zand van partystrand Zrce, waar dankzij een wetswijziging sinds 2007 rond de klok mag worden doorgefeest. Gelukkig zijn er ook nog volop andere stranden, waar gezinnen met jonge kinderen op hun eigen tempo een feestje kunnen vieren. In het laagseizoen wordt het al snel een stuk rustiger, maar er is altijd nog wel een gelegenheid voor een feestelijke middag in de herfstzon.

Het Vrana-meer op Cres

Bonustip 1: Adembenemend schouwspel in de Blauwe Grot

Aan de oostkant van het eilandje Biševo, een paar kilometer ten zuidwesten van Vis, bevindt zich Modra špilja – de blauwe grot. In deze grot, die alleen met een bootje bereikbaar is, schijnt vlak voor het middaguur de zon in een dergelijke hoek naar binnen schijnt dat alles een betoverende, zilverblauwe tint aanneemt.

Bonustip 2: Zeilhemel

Het maritieme park Kornati bestaat uit 147 eilanden en rotsformaties verspreid over 220 vierkante kilometer. Het is van een schoonheid waarvan George Bernard Shaw ooit zei dat het de kroon op Gods werk is, gemaakt van ‘tranen, sterren en adem’. Geen mens die er permanent woont, maar het is een pittoresk paradijs voor zeilers. Wie niet zelf zeilt, kan o.a. in Split een excursie regelen.

Bonustip 3: Restaurant Pojoda

Het is niet anders: Pojoda, hét favoriete visrestaurant van het eiland Vis, is gevestigd in de buurt Kut. Men serveert er traditionele Dalmatische visgerechten onder de sinaasappelbomen op de binnenplaats van een traditioneel paleis. Gezellig, kindvriendelijk, én een van de weinige restaurants die ook in het laagseizoen geopend blijft.
‪ – Restaurant Pojoda, Ulica Marasovica Don Cvjetka 8, Vis ‬‬

Prachtig omlijst: de St. Hieronymuskerk op het eiland Vis