Het meest mysterieuze eiland op aarde

Reisjournalist Jurriaan Teulings vloog de halve wereld om naar Paaseiland. Dat blijkt een onvervalst droomeiland. Niet vanwege piña colada’s en wuivende palmen, maar om het ruime aanbod van steeds zeldzamer wordend goed: de vraag waar Google geen antwoord op heeft.

Paaseiland staat bekend als een van de meest afgelegen stukjes land op aarde. De afstand naar het eerstvolgende eilandje in de Stille Oceaan, is dezelfde als die tussen Amsterdam naar Lissabon. Je zou dagenlang moeten varen en bij aankomst op het betreffende eilandje Pitcairn begroet worden door slechts 50 mensen. Voor een béétje drukte moet je 3757 kilometer verderop zijn, in de Chileense hoofdstad Santiago. Dat ligt op ‘slechts’ vijfenhalf uur vliegen naar Paaseiland. En dan zijn er de 16 vlieguren tussen Schiphol en Santiago nog. Klinkt als eind, maar het eiland is dankzij zijn airstrip in feite het best bereikbare afgelegen plekje ter wereld.

 
[new_royalslider id=”14″]

 

Waarom landt er eigenlijk dagelijks een dikke Boeing vol toeristen op Paaseiland, een eiland ter grootte van Texel te midden van het nulle niks? Toch niet alleen omdat het kán, en omdat het ver weg is? Het driehoekige eilandje, met een vulkaan aan elke punt, oogt behoorlijk exotisch en het licht is er prachtig. Maar dat is het ook niet. Zijn het dan de Moai, de reusachtige beelden die hier overal over het eiland verspreid staan? Ze wegen gemiddeld 14 ton, pakweg twee olifanten per stuk. Niemand weet precies hoe deze enorme gevaarten uit één heuvel op het midden van het eiland zijn gehakt, en vervolgens zonder moderne hijskranen of zoiets vernuftigs als een wiel over het hele eiland zijn verspreid. De vulkanen en beelden doen het leuk op de foto, maar de échte reden waarom mensen naar Paaseiland afreizen zijn de vele mysteries rondom de verloren beschaving die de beelden heeft voortgebracht.

Over het hoe en waarom van de Moai is volop gespeculeerd. Net zoals bij de Piramiden van de Egyptenaren en Maya’s komen daarbij ook behulpzame marsmannetjes aan de orde. Altijd leuk. Er zijn behoorlijk wat plausibelere verklaringen van respectabele wetenschappers, maar elk antwoord levert een nieuwe vraag op. De vraag hoe het eiland eruit zag voordat het door een Polynesisch volk werd gekoloniseerd bijvoorbeeld. Uit bodemonderzoek en vondsten in grotten blijkt dat het met een uniek soort reuzenpalmen was begroeid. Maar waarom die 500 jaar geleden opeens verdwenen is niet duidelijk. Werd de ecologische ramp veroorzaakt door ratten of mensen? Het werd de beschaving in elk geval noodlottig.

 
[new_royalslider id=”13″]

 

Nog verder terug gaat de vraag hoe het eiland überhaupt werd ontdekt door het Polynesisch volk dat het koloniseerde. In dit deel van de oceaan liggen in een stuk ter grootte van de voormalige Sovjetunie slechts een handjevol eilandjes, en men had alleen kleine kano’s tot de beschikking voor de woelige baren. Naar het antwoord hoe men zich naar deze minuscule stip in de reusachtige oceaan navigeerde kan slechts worden gegist. De kennis van het gedrag van zeedieren, stromingen, sterren en weersomstandigheden moet enorm zijn geweest. De ‘wayfinders’ van Hawaï, een andere uithoek van Polynesië, proefden het water en voelden subtiele stromingen met het gevoeligste stukje van hun lichaam: hun scrotum. Ze snapten er letterlijk de ballen van – in positieve zin. Werd Paaseiland zo gevonden? Misschien. Geen idee.

Al die vragen: heerlijk. Inmiddels is Paaseiland volledig afhankelijk van de bezoekers die er allemaal hun eigen favoriete theorie op nahouden. Misschien zou de bevolking van 6000 mensen de nimmer aflatende stroom archeologen en antropologen dat het eiland bezoekt met iets meer argwaan moeten benaderen. Met elk stukje zekerheid dat zij bieden verliest het eiland ook een stukje mysterie – en daarmee erodeert ook de aantrekkingskracht. Zonde. In het tijdperk van Google is Paaseiland een zeldzame schatkist van onbeantwoorde vragen. Hier kun je nog ongestoord wegdromen en je ongestraft je fantasie op hol laten slaan. Kom daar nog maar eens om, met je smartphone en je laptop.

[new_royalslider id=”15″]