Luchthavenbelasting: Wat is het, en waarom betaal je het?

De prijs van een vliegticket is opgebouwd uit diverse onderdelen. Een gedeelte wordt bepaald door de luchtvaartmaatschappij, een deel door luchthaven van vertrek én aankomst, en een gedeelte door de (lokale) overheid. Deze laatste twee staan gezamenlijk bekend als luchthavenbelasting, maar aangezien dit slechts gedeeltelijk door de luchthaven wordt opgelegd, is vliegtax een betere benaming.

Soms zijn deze kosten vooraf inzichtelijk – KLM heeft een helder overzicht op de website – maar in veel gevallen wordt dit pas tijdens het boeken duidelijk.

De hoogte van de toeslagen is namelijk afhankelijk van de maatschappij waarmee je vliegt, maar ook van het moment van vliegen, de reisafstand en de vertrek- en aankomstluchthaven. Soms bestaat het bedrag dat jij voor een vliegticket betaalt voor 5 of 10% uit vliegtaxen, maar dit kan soms ook 75% of meer zijn:

 
Onder deze taxen kunnen onder meer toeslagen voor veiligheidscontroles, brandstoftoeslagen en heffingen voor geluidshinder vallen. De luchthaven en lokale overheid berekenen deze kosten door aan de luchtvaartmaatschappij, en die weer aan de passagiers. De meest voorkomende toeslagen zijn:

1. Landings- en vertrektoeslag
Luchthavens berekenen kosten door aan luchtvaartmaatschappijen voor ieder landend en/of vertrekkend vliegtuig. Deze kosten verschillen per luchthaven, en variëren van enkele Euro’s per passagier voor een klein vliegveld, tot meer dan 100 euro voor een verre vlucht naar of vanaf een grote luchthaven.

2. Veiligheidstoeslag
Na de aanslagen van 11 september 2001 in New York werd de veiligheidstoeslag geïntroduceerd. Hiermee wordt wereldwijd de veiligheid op luchthavens en in vliegtuigen verbeterd.

3. Geluidsisolatietoeslag
Sommige luchthavens – waaronder Amsterdam – heffen een geluids(isolatie)toeslag, om de isolatie van gebouwen in de buurt van het vliegveld te isoleren en/of andere geluidsoverlastbeperkende maatregelen te treffen. De hoogte van deze toeslag is onder meer afhankelijk van het geluidsniveau van het vliegtuig waarmee je reist.

4. Passagiersservicetoeslag
Deze toeslag wordt door luchthavens aan een luchtvaartmaatschappij opgelegd voor het ‘verwerken’ van een passagier en voor het verzorgen van de benodigde faciliteiten. In de meeste gevallen is dit 10 tot 20 euro per (volwassen) passagier, zo rekent Schiphol een passagiersservicetoeslag van €11,34.

5. Parkeertoeslag
Hoe langer een vliegtuig geparkeerd staat op een luchthaven, hoe hoger deze toeslag. Omdat veel lijntoestellen meteen weer doorvliegen, wordt deze toeslag lang niet altijd direct aan de passagiers doorberekend. Uiteraard hebben deze kosten wel invloed op het tarief van een vliegticket.

6. Solidariteitsbelasting
De solidariteitsbelasting is een lokale overheidstax, die een tiental landen heffen in de strijd tegen ziekten als tuberculose, aids en malaria. Onder meer op vluchten van en naar Frankrijk, Noorwegen en Zuid-Korea maakt de solidariteitsbelasting deel uit van het tarief van je vliegticket.

7. Luchthavenontwikkelingstoeslag
Sommige luchthavens berekenen de kosten van verbouwingen en andere ontwikkelingen op of rondom de luchthaven door aan passagiers. Dat kan indirect, bijvoorbeeld via de landings- en vertrektoeslag, maar ook direct. Op enkele luchthavens is deze toeslag – vaak een paar euro – echter niet bij de prijs van een vliegticket inbegrepen, en moet dit ter plekke worden voldaan.

8. Brandstoftoeslag
De brandstoftoeslag wordt door de luchtvaartmaatschappij bepaald. Hierdoor is het geen echte vliegtax, maar een methode van airlines om de gestegen brandstofkosten aan de reizigers door te berekenen.